Wat zijn Misofonie en andere overgevoeligheden?

Er bestaan verschillende soorten overgevoeligheden voor geluid en fysische prikkels in de omgeving?
Sommige patiënten ervaren angst en overgevoeligheid voor gewone en alledaagse omgevingsgeluiden. Dan spreekt men van hyperacusis.
Andere mensen zijn dan weer extra gevoelig en ervaren sterke hinder voor welbepaalde auditieve prikkels (vb. geluid van smakken tijdens het eten).
Ook niet auditieve-prikkels, zoals licht, elektromagnetische golven of emoties, kunnen bij sommige patiënten als sterk hinderlijk worden ervaren en angst veroorzaken.

Misofonie

Wat is misofonie?

Misofonie is een vorm van verminderde geluidstolerantie.
Misofonie betekent letterlijk ‘haat tegen geluid’

Personen met misofonie hebben een afkeer voor welbepaalde, heel specifieke omgevingsgeluiden – niet voor alledaagse omgevingsgeluiden, zoals het leegmaken van de vaatwasser of kletterend bestek, maar wel voor bepaalde typerende geluidspatronen zoals kauwen, smakken, hoesten, nagels knippen, ruisen van een warmtepompinstallatie… allemaal eerder zachte geluiden.

Mensen met misofonie zijn over het algemeen niet overgevoelig voor blootstelling aan harde muziek.

Zij reageren daarentegen wel vaak heftig op bepaalde zachte prikkels en vertonen irritatie, boosheid of zelfs agressief gedrag.

Zo storen sommige patiënten zich heel sterk aan het geluid van stromend water of de ademhaling van hun partner.

Hoe vaak komt misofonie voor?

Misofonie komt voor bij 15 tot 20 procent van de volwassen populatie: Het komt dus regelmatig voor.

Het is zeker niet altijd nodig om zich zorgen te maken wanneer een bepaald geluid minder aangenaam is.

Pas wanneer mensen systematisch bepaalde geluiden als bedreigend ervaren, er agressief of angstig gaan op reageren en hierdoor deze geluiden beginnen te vermijden, kan een therapeutische aanpak aangewezen zijn.

Andere vormen van misofonie:

Wanneer iemand angst heeft bij het horen van bepaalde geluiden, wordt deze afkeer fonofobie
De overgevoeligheid voor laagfrequente geluiden (bassen, bromtonen) wordt ook misofonie Personen met deze vorm van misofonie pikken laagtonige geluiden uit hun omgeving op en ervaren psychische en lichamelijke klachten. Voorbeelden van dergelijke laagtonige geluiden zijn pompinstallaties (bijvoorbeeld een zwembadpomp of warmtepomp), het geluid van windturbines, zendmasten…

Wat veroorzaakt misofonie?

Misofonie is vaak het gevolg van aangeleerd gedrag:

Iemand heeft zichzelf als het ware “aangeleerd” om op een bepaalde auditieve prikkel op een negatieve manier te reageren. Vanaf dan komt hij/zij in een vicieuze cirkel terecht. De hersenen scannen continu de omgeving af naar de specifieke triggers waaraan de patiënt zich dermate ergert. Op het moment dat dergelijke prikkel zich in de omgeving manifesteert, koppelt het emotiecentrum in het brein automatisch negatieve emoties aan die prikkel. Dit resulteert in vermijdingsgedrag, wat uiteindelijk de klacht mee in stand houdt.

Hoogsensitiviteit

Wat is hoogsensitiviteit?

Een hoogsensitief persoon of HSP (Highly Sensitive Person) verwerkt prikkels uit de omgeving (licht, geluid, geuren…) op een andere manier en leiden tot een sterke emotionele respons: angst , hinder, enz. Men spreekt hier van een hogere emotionele reactiviteit. Heel lichte veranderingen in hun omgeving (licht, geluid, geuren…) hebben een groter effect op het functioneren van hoogsensitieve personen dan bij personen zonder HSP.

Hoe vaak komt hoogsensitiviteit voor?

Men vermoedt dat ongeveer 25% van de populatie hoogsensitiviteit als persoonlijkheidskenmerk heeft. HSP kan zich echter op veel verschillende manieren manifersteren, en wordt niet altijd makkelijk onderkend tijdens medische consultaties.

Wat veroorzaakt hoogsensitiviteit?

Wetenschappelijk onderzoek heeft uitgewezen dat HSP aangeboren kan zijn, maar dat ook sociale factoren, opvoeding en ontwikkeling een rol kunnen spelen.

Elektrohypersensitiviteit

Wat is elektrohypersensitiviteit?

Elektrohypersensitiviteit wordt recent meer en meer beschreven in wetenschappelijke literatuur. Elektromagnetische velden komen nl. overal voor in het dagelijks leven: Mobiele telefoons, vaste telefoons, beeldschermen en andere elektromagnetische toestellen zenden allemaal dergelijke signalen uit.

Sommige mensen zijn hier extreem gevoelig voor. Dit kan leiden tot verschillende lichamelijke symptomen, zoals pijn, roodheid van de huid, en zelfs neurologische of hartgerelateerde klachten. Ook bloedtesten kunnen afwijkingen laten zien. Het is wel belangrijk om te vermelden dat er verschillende gradaties van elektrosensitiviteit bestaan: van een lichtere “intolerantie” tot een meer uitgesproken “hypersensitiviteit”.

Hoe vaak komt elektrohypersensitiviteit voor?

Elektrohypersensitiviteit is een relatief nieuw gegeven in de medische wereld en is ook nog niet zo lang erkend als bestaande aandoening.

Daarom zijn er slechts beperkte gegevens beschikbaar. De afgelopen 12 jaar werd een databank bijgehouden, waarbij ongeveer 2000 gevallen van elektrohypersensitiviteit werden geregistreerd – vooral vrouwen.

Wat veroorzaakt elektrohypersensitiviteit?

Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat blootstelling aan elektromagnetische signalen uit de omgeving een ontstekingsreactie op celniveau kan veroorzaken. Dit leidt op zijn beurt tot “oxidatieve stress”. Er bestaat dus een onevenwicht tussen het aantal “antioxidanten” en het aantal “vrije radicalen” in het lichaam. De taak van deze laatste cellen is om bacteriën en virussen aan te vallen, maar het is belangrijk dat ze in de hand gehouden worden. Wanneer dit niet gebeurt, gaan ze niet alleen schadelijke cellen aanvallen, maar ook gezonde! Dit betekent dat ze schade kunnen toebrengen aan het lichaam. Op die manier wordt de ontstekingsreactie dus versterkt.