Hyperacusis | ON-GEHOORD

Wat is hyperacusis?

Hyperacusis is de wetenschappelijke term gegeven aan de klacht van patiënten die grote hinder ondervinden bij het horen van dagdagelijkse geluiden.
Hyperacusis is afkomstig uit het Grieks, en betekent letterlijk “ik hoor teveel”.
Personen met hyperacusis verdragen de dagelijkse geluiden rondom zich (het ritselen van bladeren, het verplaatsen van het bestek, het geluid van de wind, de menselijke stem, …) veel minder of in extreme gevallen zelfs helemaal niet meer.

Niet elke overgevoeligheid voor geluid is “Hyperacusis”

Het niet-verdragen van omgevingsgeluid komt voor onder verschillende gedaantes. Niet elke klacht van “geluid niet kunnen verdragen” is een symptoom van hyperacusis.
De algemene Engelse term voor het niet-verdragen van geluiden is “Decreased Sound Tolerance (DST)”, of een verminderde tolerantie voor geluid. DST-symptomen bestaan uit verschillende types die alleen of in combinatie kunnen voorkomen.

Bij de eerste vorm van DST, hyperacusis, reageren overgevoelige personen afkerig op alle geluiden met een bepaalde toonhoogte en/of geluidssterkte en dit in alle situaties.

Bij de tweede vorm, misophonia, hebben personen juist een afkeer voor het horen van bepaalde geluiden met een typisch patroon of betekenis voor de persoon zelf. Deze reactie kan ook afhangen van de omgeving waarin het geluid wordt gehoord. Een typisch voorbeeld hiervan is dat personen met misophonia veel hinder ondervinden of zelfs boos worden bij het horen van zachte geluiden zoals smakken, kauwgom kauwen, hoesten, nagels knippen, terwijl diezelfde persoon helemaal geen last heeft van harde muziek.

Wanneer iemand ook nog angsten heeft bij het horen van bepaalde geluiden wordt de afkeer gezien als een vorm van phonophobia.

Hoe vaak komt hyperacusis voor?

De klinische praktijk heeft aangetoond dat klachten van DST en tinnitus heel vaak samen voorkomen. Ruim 60% van de patienten die op behandeling komen voor tinnitus vermelden ook een overgevoeligheid voor geluid. 86% van de patiënten met hyperacusis hebben ook tinnitus, en omgekeerd hebben 25-30% van de tinnituspatiënten ook een vorm van hyperacusis die in aanmerking komt voor behandeling. Er wordt algemeen ingeschat dat de ernstige klinische vorm in 1.75% van de globale bevolking voorkomt (in België 201.500 mensen).

Hyperacusis in verschillende verschijningsvormen

Patiënten kunnen de gevolgen van Hyperacusis op verschillende manieren ervaren: als een overdreven luidheid van het geluid (“Loudness Hyperacusis”), of als hevige ergernis en hinder met angst, irritatie en spanning tot gevolg (“Annoyance Hyperacusis”).
Indien de angst voor blootstelling aan bepaalde geluiden sterk aanwezig is en patiënten die geluiden vermijden, zowel in de vrije tijd (restaurantbezoek, sportactiviteiten…), als op het werk, spreken we van “Fear Hyperacusis”.
Een laatste vorm is “Pain Hyperacusis”, waarbij blootstelling aan geluid bij de patiënten een sterke pijnsensatie veroorzaakt op geluidsniveaus die veel lager liggen dan de norm (< 120 dB).

Wat veroorzaakt Hyperacusis?

Hyperacusis kan net als tinnitus uitgelokt worden door een hele reeks factoren. In de meeste gevallen is de oorzaak echter onbekend.

Toch kunnen we stellen dat gehoorverlies vaak aanwezig is als gevolg van gehoorschade door overmatige blootstelling aan geluid, of door een akoestisch trauma, zoals vuurwerk, geweerschoten enz. Ook infecties, nevenwerkingen van medicatie, anatomische afwijkingen van het binnenoor, auto-immuunziekten e.d. kunnen aan de basis liggen van de klacht.

Ontdek hoe je er vanaf kan geraken